Πάρθηκε η απόφαση πριν περίπου έναν μήνα για την ίδρυση κατεύθυνσης ισλαμικών σπουδών στην Θεολογική Θεσσαλονίκης (τμήμα Θεολογίας). Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει επί του θέματος με τις διάφορες πλευρές να επιχειρηματολογούν υπέρ ή κατά της απόφασης και να κατηγορούν συνήθως η μία την άλλη ως κλειστόμυαλη και συντηρητική ή ως προδοτική και υπερβολικά ανοιχτή την άλλη.
Όπως σε πολλά παρόμοια θέματα, έτσι και σ αυτό, κάθε πλευρά είναι επιρρεπής σε σφάλματα, κυρίως ως προς την ποιότητα της επιχειρηματολογίας. Επιστρατεύονται συνήθως συναισθηματικού τύπου επιχειρήματα, που δεν είναι εντελώς άχρηστα, αλλά συσκοτίζουν και μπερδεύουν το θέμα περισσότερο, όταν χρησιμοποιούνται με υπερβολή και
στην αρχή, αντί για το τέλος μιας ορθολογικής παρουσίασης των επιχειρημάτων, που συνήθως απουσιάζει.
Πώς έχει το πράγμα λοιπόν: Χοντρικά το Υπουργείο Παιδείας πρότεινε
να ιδρυθεί κάτι στο Πανεπιστήμιο
που θα προετοιμάζει τους υποψηφίους καθηγητές θρησκευτικών και κληρικούς της μουσουλμανικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης. Όλα καλά μέχρι εδώ, φαίνεται λογικό να πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο. Αφ' ής στιγμής υποστηρίζουμε το μάθημα των Θρησκευτικών, και όπως στα υπόλοιπα σχολεία το μάθημα γίνεται από αποφοίτους των κρατικών θεολογικών σχολών και από την οπτική του Ορθοδόξου Χριστιανισμού, το αυτό πρέπει να συμβαίνει και με τα μειονοτικά σχολεία της αναγνωρισμένης από την Συνθήκη της Λωζάννης Μουσουλμανικής Μειονότητας. Έτσι και θα γίνεται το μάθημα από ανθρώπους που διδάχτηκαν το αντικείμενο (τα "μουσουλμανικά Θρησκευτικά") σε υψηλό επιστημονικό επίπεδο και συνακόλουθα θα αποφεύγεται η επιρροή στους μειονοτικούς φανατικών στοιχείων και ταυτόχρονα θα ενδυναμωθεί ο δεσμός των θρησκευτικών ηγετών της μειονότητας με την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση και τον ελληνικό πολιτισμό. Έτσι σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό οι άνθρωποι αυτοί θα κατευναστούν (αφού θα τους δίνουμε λεφτά για να σπουδάζουν σε μας, θα τους πάρουμε με το μέρος μας, έχει και λίγο 'πονηριά' βέβαια αν το σκεφτεί κανείς αυτό) και θα τους εκπολιτίσουμε, θα εντάσσονται καλύτερα στην ελληνική κοινωνία και θα περιορίσουν την πνευματική και γενικότερη εξάρτησή τους από ξένα εκπαιδευτικά και θρησκευτικά κέντρα, όπως την Τουρκία (
και για λόγους εθνικού συμφέροντος άρα θα ήταν καλή η δημιουργία συγκεκριμένου προγράμματος σπουδών) ή τις ριζοσπαστικές αραβικές χώρες. Έτσι θα αποδυναμώσουμε και τις εθνικά επικίνδυνες σχέσεις της μειονότητας (που είναι χαρακτηρισμένη θρησκευτική μειονότητα και εκτός από τους αυτοπροσδιοριζόμενους ως Τούρκους ή Τουρκογενείς μέλη της έχει επίσης τους Πομάκους και τους Τσιγγάνους (Τουρκόγυφτοι)) με την Τουρκία και τις πολιτισμικά και γενικότερα επικίνδυνες σχέσεις με τα λεφτά και τις ιδέες του ριζοσπαστικού βαχαβιτικού Ισλάμ. Έτσι λέει το story. Λογικοφανές, απλά
τα πράγματα με το Ισλάμ σχεδόν ποτέ δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται. Διαπράττουμε το σφάλμα να νομίζουμε πως οι Μουσουλμάνοι γενικά σκέφτονται όπως εμείς οι Δυτικοί. Αυτό κάθε άλλο παρά δεδομένο θα πρέπει να θεωρείται όμως.
Ας δούμε το θέμα πιο πρακτικά:
Αξίζουν όλοι αυτοί οι λόγοι
και υπάρχουν πιθανότητες επιτυχίας αυτών των σκοπών για τον οποίον θα γίνει το πρόγραμμα (τμήμα, τομέας, κατεύθυνση σπουδών ή όπως αλλιώς θα λέγεται)
με το οικονομικό ΚΟΣΤΟΣ και τους γενικότερους κινδύνους που συνδέονται με την ανάληψη μιας τέτοιας απόφασης και το άνοιγμα ενός τέτοιου προγράμματος σπουδών για πρώτη φορά;
Υπάρχουν πολλά θέματα: 1. Επίσημη θρησκεία είναι ο Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός. Υπ' αυτήν την έννοια το Κράτος υποχρεούται συνταγματικώς να παρέχει τέτοια παιδεία μόνον ως προς την επίσημη θρησκεία.
Γιατί άραγε τότε να πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος εκτός από το μάθημα των χριστιανικών Θρησκευτικών, τον Κλήρο και την εκπαίδευσή του και τα αντίστοιχα των Μουσουλμάνων;
Θα πει κάποιος σύμφωνα με την αρχή της ισοτιμίας, κάτι που παρέχεται σε ένα μέρος των πολιτών πρέπει να παρέχεται και στους υπόλοιπους. Σύμφωνα με αυτό όμως το επιχείρημα το Κράτος θα έπρεπε να παρέχει ανώτατη παιδεία και καταρτισμένους λειτουργούς για κάθε θρήσκευμα. Υπάρχουν συμπολίτες μας που είναι Ευαγγελικοί Προτεστάντες (http://www.grbc.gr/), Ρωμαιοκαθολικοί, Ισραηλίτες ή ό,τι άλλο.
Αυτοί δηλαδή γιατί θα έπρεπε να έχουν λιγότερα δικαιώματα από τους Μουσουλμάνους και να αναγκάζονται να συντηρούν μόνοι τους τις αντίστοιχες σχολές τους και να πληρώνουν από την τσέπη τους για να αποκτήσουν υψηλού επίπεδου θεολογική κατάρτιση ή να μην αναγνωρίζονται τα ιδρύματά τους ως ισότιμα και να αναγκάζονται να καταφεύγουν στο εξωτερικό;
Πάντως ασχέτως του ότι δεν είναι αυτό δουλειά του Κράτους όμως, αυτό οδηγεί σε έναν ατέρμονο κύκλο πιθανών απαιτήσεων. Ή θα πούμε τότε ότι είναι θέμα αριθμητικό, οι μουσουλμάνοι πχ είναι περισσότεροι;; (αν και νομίζω δεν είναι πολύ περισσότεροι από τους Έλληνες Ευαγγελικούς για παράδειγμα), Γιατί σύμφωνα με την αρχή της ισονομίας κάτι που παρέχει το Κράτος σε μίαν ομάδα ή άτομο δικαιούται να το απαιτήσει και άλλη ομάδα ή άτομο.
Μετά θα μπει το επιχείρημα τού ότι η μουσουλμανική μειονότητα αποτελεί ειδική περίπτωση καθώς είναι από τις λίγες (ίσως η μοναδική;) αναγνωρισμένη θρησκευτική μειονότητα παγκοσμίως και άρα η Ελληνική Πολιτεία έχει συγκεκριμένες υποχρεώσεις προς αυτήν.
Οι υποχρεώσεις αυτές θα μπορούσαν όμως να τηρηθούν και με άλλους τρόπους (όπως για παράδειγμα
την ίδρυση μιας αντίστοιχης σχολής στην Θράκη ας πούμε ή με την
παροχή της ελευθερίας στους Μουσουλμάνους είτε αισθάνονται Τούρκοι είτε Πομάκοι είτε ό,τι άλλο
να οργανώσουν μόνοι τους τα της εκπαίδευσης και στελέχωσης των σχολείων και του κλήρου τους). Φυσικά, θα πει κανείς, πως αυτό ακριβώς προσπαθεί να αποφύγει το Ελληνικό Κράτος καθώς δεν τούς εμπιστεύεται. Λανθασμένες και πρόχειρες πολιτικές δεκαετιών δεν διορθώνονται όμως με άλλα λάθη. Όσο για τους Πομάκους και για όσους δεν αισθάνονται Τούρκοι αλλά αναγκάζονται λόγω πιέσεων και παροχής ανταλλαγμάτων από το Τουρκικό Προξενείο της Κομοτηνής (το κέντρο του "αγώνα" με τελικό σκοπό την απόσπαση της Θράκης από την Ελλάδα) αυτό θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί με την παροχή του αισθήματος της ασφάλειας στους ανθρώπους αυτούς από το ελληνικό Κράτος. Κανένας Έλληνας πολίτης δεν θα πρέπει ειδικά μέσα στα σύνορα της χώρας να νοιώθει πίεση από ξένους παράγοντες και να μην έχει το ελληνικό κράτος ΔΙΠΛΑ ΤΟΥ. Είναι αδιανόητο αυτό, και όμως δυστυχώς γίνεται επί πάρα πολλά χρόνια με την ανοχή και αδιαφορία των τοπικών πολιτικών, που έβλεπαν την μειονότητα μόνον ψηφοθηρικά και με καμμία διάθεση πραγματικού ενδιαφέροντος και ευθύνης ούτε προς αυτήν και τα μέλη της ούτε προς την Πατρίδα. Όσο για τα οικονομικά κίνητρα των Τούρκων (τα ιδιωτικά τουρκικά σχολεία στην Θράκη είναι πολύ καλύτερα από τα επίσημα Μειονοτικά (δημόσια) και οι περισσότεροι γονείς όπως είναι λογικό προτιμούν να στέλνουν τα παιδιά τους σε αυτά, όπως και οι προοπτικές που έχει ένα μουσουλμανόπαιδο για ανώτατες σπουδές είναι και πάλι πολύ ανώτερες στην πλειάδα ιδιωτικών πανεπιστημίων της Τουρκίας. Δηλαδή τα νοιώθει πιο κοντά του, είναι και καλύτερα, τί άλλο πρέπει να κάνουμε για να τον απομακρύνουμε από την Ελλάδα και την ελληνική κοινωνία;;;) Αλλά αυτό είναι ένα γενικότερο αποτέλεσμα των αρτηριοσκληρωτικών αγκυλώσεων που μας κρατάνε πίσω ως οικονομία και ως χώρα και θα έπρεπε να αλλάξουν γενικά (άρθρο 16). Με μια λύση-μπάλωμα σπάνια διορθώνονται αυτά τα προβλήματα,
το ελληνικό κράτος βέβαια είναι συνηθισμένο να δίνει τέτοιου είδους λύσεις πάντα, καθώς
σκέφτεται το τώρα και όχι μακροπρόθεσμα όπως κάνει πχ η Τουρκία..
Ας πούμε επιτέλους ότι ανοίγει, ποιός μας λέει πως οι Τούρκοι δεν θα ανοίξουν ένα δύο τρία παρόμοια -για όλα τα γούστα- τμήματα στα δικά τους πανεπιστήμια και που θα είναι πάλι
καλύτερα και
πιο κοντά πολιτισμικά και τοπικά. Τί θα πει κανείς γι' αυτό το ενδεχόμενο; Ας το ρισκάρουμε; Βλέποντας και κάνοντας; Με τα λεφτά και με το πρωτοφανές της ιδρύσεως μιας κατευθύνσεως που θα μας μείνει αμανάτι; (άπαξ και ιδρυθεί κάτι στο Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο οι πιθανότητες να καταργηθεί πριν την Δευτέρα Παρουσία είναι μηδαμινές) καθώς θα υπάρχουν φυσικά και λεφτά στην μέση από Ευρωπαική Ένωση και όπου αλλού.
Το παράδειγμα του Ποιμαντικού
Παράδειγμα τα τμήματα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας που ουσιαστικά ιδρύθηκαν για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι Θεολογικές ως ανεξάρτητες Σχολές και να μην υπαχθούν στην Φιλοσοφική με τον νόμο Πλαίσιο της Α' Κυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ του 1982 με το πρόσχημα να δώσουν τα νέα τμήματα στην κατάρτιση και προετοιμασία υποψηφίων και ήδη χειροτονημένων κληρικών, ενώ να μείνουν τα τμήματα Θεολογίας πιο προσανατολισμένα προς την προετοιμασία λειτουργών μέσης εκπαίδευσης (καθηγητών Θρησκευτικών). Προσχήματα φυσικά πάντα βρίσκονται όταν υπάρχουν λεφτά και διαφόρων ειδών συμφέροντα και πιέσεις στην μέση, όπως και ονομασίες (τμήμα, κατεύθυνση, τομέας, ή ό,τι άλλο), περισσότερη σημασία έχει όμως η ουσία.
Έξάλλου αν αύριο μεθαύριο το τμήμα ξεκινήσει και "πετύχει" ποιός μας λέει ότι δεν θα θελήσουν να συμμετέχουν σε αυτό και κάποιοι από τους χιλιάδες λαθρομετανάστες (νομιμοποιημένους ή μη) που βρίσκονται στην Ελλάδα; Και με το δίκιο τους, θα ζητήσουν ίσα δικαιώματα με τους ομοθρήσκους τους (στην θέση τους αυτό θα έκανα). Εκτός αν έχουμε την απαίτηση από τον Πακιστανό να ξέρει για την Συνθήκη της Λωζάννης και τις λεπτομέρειες των ελληνοτουρκικών ζητημάτων. Να είμαστε και λίγο προσγειωμένοι όμως, δεν βλάπτει, σ' αυτήν τη χώρα.
Συνθήκη της Λωζάννης: Αμοιβαιότητα Σχολή της Χάλκης
Και ναι μεν υπάρχει έτοιμο το επιχείρημα,
αν τα κάνουν οι Τούρκοι αυτά, εμείς δεν θα κάνουμε τα ίδια, είμαστε ανώτεροι άνθρωποι, Ευρωπαίοι, πολιτισμένοι.. Όταν όμως μιλάμε για μια διεθνή συνθήκη που προβλέπει συγκεκριμένα πράγματα, το επιχείρημα αυτό είναι σίγουρα αποπροσανατολιστικό και αντιπαραγωγικό (είτε από σκοπού είτε από μια κακώς εννοούμενη καλοκαγαθωσύνη) και προσβλητικό προς τους αδελφούς μας της ελληνικής μειονότητας της Τουρκίας και το ιστορικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, που ουσιαστικά απειλείται η ύπαρξή του χωρίς την Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Το σημαντικότερο άρα επιχείρημα υπέρ της δημιουργίας ειδικής κατεύθυνσης προσανατολισμένης στις Ισλαμικές Σπουδές μάλλον δεν είναι και τόσο σταθερό. Γιατί γενικά άλλες θρησκείες διδάσκονται και θα μπορούσαν να υπάρξουν άλλοι τομείς με άλλες θρησκείες, αλλά εδώ πρόκειται περί δημιουργίας
ημι-ομολογιακού χαρακτήρα ειδικού προγράμματος σπουδών παρομοίου με των Θεολογικών Σχολών απλά την θέση του χριστιανισμού παίρνει το Ισλάμ.
Κόστος/Όφελος: Τα προσδοκώμενα οφέλη είναι αρκετά δύσκολο να επιτευχθούν και πολύ πιο δύσκολο να είναι περισσότερα από τα κόστη (υπολογισμένα και απρόβλεπτα) που θα αναληφθούν.
Ενδεικτικοί κίνδυνοι
Η Κατεύθυνση θα ξεκινήσει με 15 άτομα και μόνον 3 μη μουσουλμάνους. Φυσικά αυτό στην αρχή, μετά μπορεί να γίνουν 30, μετά 50 και μετά 250 (μη με πείτε υπερβολικό, και το Ποιμαντικό ξεκίνησε για να βγάζει μόνο ιερείς και πλέον έχει σε ένα 80% κορίτσια, και απ' ό,τι ξέρω στην Ελλάδα καλώς ή κακώς δεν έχουμε ακόμα ιερωσύνη των γυναικών). Σε ένα πανεπιστήμιο με ήδη υπάρχοντα προβλήματα για τους φοιτητές που ήδη έχει, έρχεσαι να βάλεις και άλλους; Και να κερδίσει ποιός απ' αυτό; Πάντως σίγουρα όχι οι φοιτητές, ούτε παλιοί ούτε νέοι.
Κίνδυνος νο2 Σχετίζεται με την φύση της ισλαμικής θρησκείας και τις πολιτισμικές διαφορές
Η αιθεροβατούσα πολλές φορές επιστημονική κοινότητα κάποιες φορές είναι επιρρεπής σε έναν συγκεκριμένο κίνδυνο. Νομίζει ότι επειδή καλώς ή κακώς εμείς ως Δύση έχουμε κατακτήσει κάποιον βαθμό ελευθερίας και ανεκτικότητας και μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά για τα θέματα της θρησκείας χωρίς οι περισσότεροι να θίγονται ή επειδή οι επαφές τους με αλλοθρήσκους είναι στο επίπεδο των ραφιναρισμένων ανθρώπων που συμμετέχουν στους Διαλόγους, ότι αφού δηλαδή εμείς έχουμε όλη την καλή διάθεση να συνδιαλλαγούμε και να εξετάσουμε επιστημονικά και ψυχρά κάτι, αυτό το βλέπουν με τον ίδιον τρόπο και οι άλλοι. Σε όποιον ξέρει όμως από πραγματική ζωή (και οι αδελφοί μας Χριστιανοί Άραβες μπορούν να το επιβεβαιώσουν από πρώτο χέρι αυτό) η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Καλώς ή κακώς οι μουσουλμάνοι δεν σκέφτονται όπως εμείς. Πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Μπορεί να μη μας αρέσει, ίσως είναι καλό να προσπαθήσουμε να αλλάξει, όμως πρέπει να το καταλάβουμε. Είναι ένας κόσμος με άλλον τρόπο σκέψης, δεν πέρασε από τον Διαφωτισμό ούτε δέχθηκε την ελευθεροποιό επίδραση του χριστιανισμού επί του ανθρώπου και της κοινωνίας. Γι' αυτό μην κρίνουμε εξ ιδίων τα αλλότρια,
στον γενικότερο διάλογο ειδικά με το Ισλάμ καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι. Υπάρχουν προφανώς και εξαιρέσεις. Γενικά όμως, σχεδόν κανείς μουσουλμάνος δεν θα κάτσει να ακούσει για παράδειγμα κριτική στο Κοράνι όπως αυτή που γίνεται από τους βιβλικούς, θα το θεωρήσει βλασφημία. Και το πρόβλημα δεν θα είναι αυτό, και για έναν χριστιανόν πολλές φορές η κριτική της Βίβλου όπως γίνεται μπορεί να είναι απαράδεκτη, απλά ο χριστιανός θα βρει άλλες λύσεις, θα προσπαθήσει να το συμβιβάσει κάπως με την πίστη του ή θα ψάξει επιχειρήματα για να το αντικρούσει. Σίγουρα πάντως δεν θα σκεφτεί να αρνηθεί το δικαίωμα στον άλλον να έχει και να μπορεί να εκφράζει την όποια --
όσο βλάσφημη και να είναι-- κριτική του. Ο μουσουλμάνος κατά κανόνα δεν μπορεί να το δει έτσι, δεν έχει μάθει να το βλέπει έτσι. Δεν κάνει διάκριση μεταξύ των ιδεών και των ανθρώπων. Δεν μπορεί να ανεχθεί ότι κάποιος πιστεύει κάτι αρνητικό για την πίστη του και του ασκεί κριτική, είναι έξω από τον κόσμο του όλο αυτό. Λαμβάνει την επίθεση εναντίον της πίστεώς του ως επίθεση εναντίον του εαυτού του, ακόμα και αν ο επιτιθέμενος δεν είχε καμμία πρόθεση να προσβάλλει τον α ή β μουσουλμάνο ως άτομο, αλλά απλά να εκθέσει κάποιες απόψεις.
Ανακύπτει έτσι με όλα αυτά ένα απλό και πρακτικό ερώτημα: αν η δημοσίευση κάποιων σκίτσων με τον Μωάμεθ από δανική εφημερίδα θεωρήθηκε προσβλητική και μουσουλμάνοι εξεγέρθηκαν σε όλον τον κόσμο με αποτέλεσμα θανάτους και καταστροφές ποιός μας βεβαιώνει ότι κάτι αντίστοιχο δεν θα συμβαίνει και στην Θεολογική Σχολή κάθε φορά που ένας τολμηρός καθηγητής θα θελήσει να εκθέσει το Ισλάμ από επιστημονική καθαρά βάση και να θέσει ας πούμε έστω και την υπόνοια περί της θεοπνευστίας του Κορανίου ή περί της ηθικής υποστάσεως του Μωάμεθ;
Ή αυτά τα ευαίσθητα θέματα θα αποφεύγονται; Αλλά αν είναι να τα αποφεύγουμε τότε γιατί να μιλάμε για Πανεπιστήμιο;
Καλός ο διάλογος και η αλληλογνωριμία και η αλληλοκατανόηση, και όλα αυτά ωραία (είπε ένας καθηγητής μάλιστα ως επιχείρημα υπέρ του προγράμματος
ωραίο δεν είναι να γνωρίζεις κι άλλον κόσμο; ναι ωραίο είναι και μπορεί να γίνει στο facebook, σε μια καφετέρια, σε έναν χορό όμως, δεν είναι λόγος αυτός για ίδρυση καινούργιου προγράμματος σπουδών) όμως ας μην πετάμε στα σύννεφα. Καθηγητής περίμενε 1 ώρα να μπει σε αίθουσα να κάνει μάθημα γιατί ήταν εκεί άλλο έτος λόγω αλλαγής στην αίθουσα που έκανε αυτοβούλως άλλος καθηγητής νωρίτερα. Και το έμαθε τελευταία στιγμή. Εδώ δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας, θέλουμε να συνεννοηθούμε και με τους άλλους. Καλή η πρόθεση, αλλά και πρακτικά να το πάρεις είναι λίγο αστείο το πράγμα. πρώτα βάζεις θεμέλια και μετά χτίζεις τους πάνω-πάνω ορόφους. Εμείς ενώ μάς λείπουν βασικά πράγματα (εν προκειμένω για παράδειγμα: συνεννόηση, τήρηση επαγγελματικής δεοντολογίας εκ μέρους των διδασκόντων, υλικοτεχνική υποδομή: σακκούλες σκουπιδιών, χαρτιά τουαλέτας, σαπούνια κλπ.. ψάχνουμε κατ' ευθείαν τα υψηλά οράματα). Δεν μπορώ να μην γελάσω..
Σκέφτηκε κανείς ας πούμε πως οι μουσουλμάνοι μπορεί να θεωρούν ότι προβάλλονται από τον τρόπο ντυσίματος των κοριτσιών στην σχολή; Μετά τί θα κάνουμε γι' αυτό; Θα προσαρμοστούμε;
Και μια ακόμα πιο πονηρή σκέψη
Όλοι γνωρίζουμε πως ανέκαθεν η θεολογική σχολή και η χρησιμότητά τους αμφισβητούνται από κύκλους που τάσσονται υπέρ της εκκοσμίκευσης (secularization) της κοινωνίας και της εκπαίδευσης (πχ αποχρωματισμός Θρησκευτικών ή και πλήρης κατάργηση). Αυτό είναι ένα μόνιμο πρόβλημα για τις θεολογικές σχολές. Λογικό είναι να γεννάει προβληματισμό. Οι απαντήσεις όμως που δίνονται σε αυτό το πρόβλημα δεν είναι πάντα και οι καλύτερες. Κάποιες απαντήσεις ουσιαστικά προσπαθούν να αποδείξουν την χρησιμότητα σε ανθρώπους που δεν πιστεύουν και αυτό μπορεί να υποτιμήσει την ίδια την πραγματική αξία και τον αυτοσκοπό των θεολογικών σπουδών:
οι θεολογικές σπουδές γίνονται για τον Θεό στην κοινωνία μας, δεν γίνονται ούτε για να δοθεί λύση στην φτώχεια, ούτε στην κρίση, ούτε για την ειρήνη ούτε για τίποτα άλλο, για αυτά υπάρχουν άλλα πράγματα. Αν μέσα από την ύπαρξη του Θεού και του κηρύγματός Του στην κοινωνία μας, εξυπηρετούνται και αυτοί οι στόχοι, αυτά είναι δευτερεύοντα οφέλη, όχι αυτοσκοπός πάντως. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι άνθρωποι των θεολογικών σχολών από ανάγκη και ενδιαφέρον ή και από λιγότερο ευγενικούς σκοπούς καμμιά φορά (ως καθηγητής θεολόγος πχ θέλω να ανεβώ, να έχω δουλειά, κύρος στην κοινωνία, ως ακαδημαικός δεν θα ήθελα να μου κάνει κουμάντο ας πούμε ο κοσμήτορας της Φιλοσοφικής, και άλλα, που μέχρις ενός βαθμού είναι και θεμιτά, αλλά αν αυτά είναι ο αυτοσκοπός, ο κύριος σκοπός χάνει) ψάχνουν συμμαχίες. Μέσα σε αυτήν την αναζήτηση συμμαχιών μπορεί να ενταχθεί, είτε έγινε σκόπιμα είτε όχι, και η ίδρυση του συγκεκριμένου Προγράμματος.
Με ένα μουσουλμανικό συστατικό στοιχείο μέσα στη σχολή, αυτοί που θα ήθελαν να την κλείσουν δεν θα είχαν να αντιμετωπίσουν μόνο τους χριστιανούς ή την οπισθοδρομική Εκκλησία αλλά θα αντιμετώπιζαν πλέον και τους μουσουλμάνους, και τον κίνδυνο να χαρακτηρισθούν και ως ρατσιστές οι ίδιοι, που δεν σέβονται τα δικαιώματα των μειονοτήτων!!!
Βλέποντας όλα αυτά καταλήγουμε ότι μάλλον το όλο εγχείρημα δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική και θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα ενδεχομένως θα είχε ως στόχο να λύσει. Φυσικά, τα πράγματα έχουν πάρει τον δρόμο τους, δύσκολα να σταματήσεις κάτι που είναι ειλημμένη απόφαση και γραμμή της κεντρικής ηγεσίας της Παιδείας, ειδικά όταν επιλέγεις να κάνεις κριτική με φωνές και ζήλο ου κατ' επίγνωσιν, όπως κάνουν μερικοί χριστιανοί.. μάλλον πιο πολύ υποστηρίζεις παρά αντιδράς σε αυτό που θεωρείς ως κακό. Μένει απλά να δούμε σε ένα βάθος λίγων ετών, αν θα πρόκειται για άλλο ένα αποτυχημένο πείραμα της ελληνικής Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης.
ΥΓ: Χωρίς να θέλω να φανώ κακός,
δεν είναι λίγο ειρωνικό ότι αρκετοί από τους φανατικούς αντι-δυτικούς της θεολογίας, που μέχρι πριν λίγα χρόνια -αν όχι και τώρα πρόσφατα- ουσιαστικά μάς έκαναν κηρύγματα για το κατά πόσον είμαστε πιο κοντά στην Ανατολή, στους Άραβες κλπ, και όχι στην κακή αλλοτριωμένη ηθικιστική ευσεβιστική ρωμαιοκαθολική και προτεσταντική Δύση που έχει επηρεαστεί από τον Αυγουστίνο κλπ, ενώ ο Μωάμεθ είχε γέροντες χριστιανούς και πόσο ευτυχισμένα και αρμονικά ζούσαμε με τους μουσουλμάνους στην Δαμασκό και στα τουρκοκρατούμενα (
στην οθωμανική περίοδο είναι πιο politically correct, φυσικά) Βαλκάνια με το ορθόδοξο γένος (milliyet) και άλλα ωραία τώρα αντιδρούν για το Ισλάμ και την συγκεκριμένη εξέλιξη;; Σημειολογικά λέει πολλά.
Οι αρχές του 20ού αι. βρίσκουν την Τουρκία να κυριαρχείται από τον ολοένα και αυξανόμενο δυναμισμό (οικονομικό και δημογραφικό) των χριστιανικών και μη τουρκικών της στοιχείων (Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι κά). Οι Νεότουρκοι αποφασίζουν ότι η Τουρκία πρέπει να γίνει "πιο τουρκική". Βάζουν έτσι σε εφαρμογή, και με την αφορμή του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) πιο ανοιχτά και σε επιτάχυνση, το σκοτεινό τους σχέδιο, να δώσουν την Τελική Λύση, εξολοθρεύοντας με διάφορους, καλά συντονισμένους όμως πάντα τρόπους, τους πληθυσμούς των μειονοτήτων.
