Η Τυραννία του status quo
Και φυσικά δεν μιλάμε για την σημερινή κυβέρνηση από την
οποία προφανώς και δεν θα περιμέναμε να κάνει καμμία μεταρρύθμιση. Αλλά για τις
λεγόμενες δεξιές κυβερνήσεις που κάνουν -όταν κάνουν- μεταρρυθμίσεις με το
σταγονόμετρο και συνήθως πολύ πολύ μικρότερες από εκείνες που υπόσχονται.
Εδώ έρχεται η ιδέα του Μ. Φρήντμαν για την τυραννία του status quo. Οι άνθρωποι πολλές φορές
και πολύ συχνά διαμαρτύρονται για το πώς έχουν τα πράγματα στη ζωή τους και
γύρω τους. Δεν τους αρέσουν. Το παράδοξο όμως είναι ότι συνήθως δεν τα αλλάζουν
κιόλας. Γιατί η αλλαγή δεν τους αρέσει ακόμα πιο πολύ. Τους φοβίζει.
Αν συνυπολογίσουμε βέβαια και το ότι οι λεγόμενες
μεταρρυθμίσεις συνήθως προσπαθούν να αλλάξουν κάτι (όπως είναι λογικό αφού
πρόκειται για μεταρρυθμίσεις) που είναι παγιωμένο για καιρό (πολύ ή
περισσότερο) και πως υπάρχουν άνθρωποι που έχουν στηρίξει τη ζωή τους και τα συμφέροντά
τους σε αυτό το status quo
και έχουν πολύ μεγαλύτερο και αμεσότερο κίνητρο να αποτρέψουν την αλλαγή του
από αυτούς που θα ήθελαν να το ανατρέψουν...
Καταλαβαίνει κανείς τότε γιατί το «φυσιολογικό» για μια μεταρρύθμιση είναι να μη γίνει ποτέ, να
μην ξεκινήσει ή να μην εφαρμοστεί στην πορεία (ή να εφαρμοστεί με τρόπο που
ουσιαστικά δεν θα έχει καμμία αξία και άρα θα είναι μόνο στο όνομα μεταρρύθμιση
και στην λαική κατανάλωση. Θα έχει κάνει τόσο θόρυβο που αυτό θα μείνει αλλά θα
είναι πολύ δυσανάλογος από αυτό που πραγματικά έγινε).
Για να γίνει άρα μια μεταρρύθμιση όσο ακόμα αυτή εξαρτάται
από την πολιτική και τους πολιτικούς (γιατί το ιδανικό στην κλασική φιλελεύθερη αντίληψη δεν είναι τόσο η μεταρρύθμιση όσο η απορρύθμιση, ο κατά το δυνατόν
δηλ αποκλεισμός και περιορισμός του ρόλου του κράτους στα απολύτως αναγκαία ή
στο τίποτα): Χρειάζονται μεταρρυθμιστές,
άνθρωποι όχι απλά τεχνοκράτες -που να ξέρουν το πώς να αλλάξουν κάτι- αλλά
κυρίως ριζοσπάστες -άνθρωποι που να πιστεύουν με όλη τους την καρδιά -σχεδόν
δογματικά- σ’ αυτό που είναι να κάνουν και να είναι έτοιμοι να το υπερασπιστούν,
χωρίς να σκεφτούν καθόλου το κόστος
για την πολιτική τους καριέρρα.
Οι πολιτικοί που ο κόσμος χαρακτηρίζει «μετριοπαθείς» και
στην πραγματικότητα είναι μέτριοι δεν κάνουν γι αυτό. Αφού ακόμα και οι πιο
θερμοί πολλές φορές καταντούν μέτριοι μετά από μια μικρή μεταρρυθμιστική
προσπάθεια. Χρειάζεται οπότε κάτι το εξαιρετικό.
 |
| Μίλτον Φρήντμαν |
Σημείωση: Η αντιπολίτευση στην Ελλάδα, η ΝΔ εξέλεξε νέο
αρχηγό την προηγούμενη εβδομάδα. Ελπίζουμε και ευχόμαστε να αποδειχθεί ένας
άνθρωπος που θα εμπνεύσει και θα οδηγήσει την χώρα σε ουσιαστικές
μεταρρυθμίσεις οι οποίες είναι γι αυτήν ζήτημα ζωής ή θανάτου.
