27 Απριλίου 2013

Χριστιανική Αγάπη και Κράτος Πρόνοιας

Κατά την εβδομάδα του Πάσχα (των Καθολικών) αρκετοί από τους ηγέτες των βρεταννικών εκκλησιών, ανάμεσά τους και των Μεθοδιστών και της Εκκλησίας της Σκωτίας, καταδίκασαν τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα πρόνοιας που έφερε η κυβέρνηση Κάμερον.
Ανάμεσα σε άλλες αλλαγές, η απόδειξη για το επίδομα ανεργίας θα είναι απαραίτητη, καμμία οικογένεια δεν θα μπορεί να διεκδικήσει επιδόματα μεγαλύτερα των 26 χιλ λιρών το χρόνο (το μέσο εισόδημα ενός αγγλικού νοικοκυριού) και τα παιδιά των στεγαστικών προγραμμάτων θα είναι υποχρεωμένα να μοιράζονται τα υπνοδωμάτια --αν και όχι παραπάνω από δύο στο ίδιο δωμάτιο. Όλα αυτά αποτελούν αδυσώπητη επίθεση "στους φτωχούς αυτής της χώρας", σύμφωνα με όλους αυτούς τους ανθρώπους του Θεού.

Κανείς δεν θα εκπλαγεί από αυτές τις εκφράσεις χριστιανικού σοσιαλισμού. Στην Βρετανία οι περισσότεροι θρησκευτικοί ηγέτες είναι από καιρό θιασώτες της μεγαλύτερης κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, και ειδικά στην αναδιανομή του πλούτου. Αλλά ο χριστιανικός σοσιαλισμός θα έπρεπε να μας εκπλήσσει από μόνος του, καθώς η χριστιανική θεολογία υποστηρίζει μία τελείως laissez-faire προσέγγιση στο θέμα του κράτους.


O καλός Σαμαρείτης
Σύμφωνα με την 'ορθόδοξη' χριστιανική θεολογία, ο Θεός είναι παντογνώστης. Γνωρίζει άρα για τα βάσανα των οικογενειών που ζουν με κάτω από 25 χιλ λίρες τον χρόνο και των παιδιών που μένουν σε κρεββάτια-κουκέτες, που δεν έχουν δηλαδή δικό τους δωμάτιο. Στην πραγματικότητα βλέπει πολύ μεγαλύτερες στερήσεις από αυτές. Βλέπει την εξουθενωτική φτώχεια των Σομαλών προσφύγων, των παιδιών του δρόμου στην Βραζιλία, του κάθε σχεδόν ανθρώπου που ζούσε πριν το 1800 και παρόλαυτα επιβίωσε με λιγότερες από 1000 λίρες (σε σημερινά χρήματα).

Και τι κάνει ο Θεός για όλα αυτά; Τίποτα. Τα αφήνει να περνάνε έτσι, περνώντας οι αιώνες.

Αρκετοί χριστιανοί θεολόγοι αντιμετωπίζοντας αυτήν την (φαινομενικά έστω) αδιάφορη στάση του Θεού προς τον ανθρώπινο πόνο, υποστήριξαν ότι ο Θεός θέλει να ζούμε χωρίς την ευεργετική του παρέμβαση, δεν παρεμβαίνει για να μας βοηθήσει ώστε να μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι να δρούμε με αρετή εμείς οι ίδιοι, μόνοι μας. Οι σοσιαλιστές κληρικοί μας ίσως να μοιράζονται αυτήν την άποψη. Ίσως σκέφτονται πως ο Θεός κρατάει την δική του χωρίς προσπάθεια και τέλεια φιλανθρωπία ώστε να μπορούμε να αποδειχτούμε φιλάνθρωποι εμείς οι ίδιοι. Ένας κόσμος με πόνο και ανθρώπινη αρετή είναι καλύτερος από έναν κόσμο χωρίς πόνο και χωρίς αρετή.

Ακόμα και αν αυτή η free will προσέγγιση όμως καταφέρει να αποφύγει το θεολογικό "πρόβλημα του κακού", δεν προσφέρει καμμία υποστήριξη για τον χριστιανικό σοσιαλισμό. Αν ο Θεός δεν κάνει τίποτα ώστε εμείς να μπορούμε να επιδεικνύουμε ελεύθερα τα φιλάνθρωπά μας αισθήματα, αισθήματα της αγάπης μας δηλ προς τους ανθρώπους, οι χριστιανοί θα πρέπει να απορρίψουν τον εξαναγκασμό στο θέμα της μεταφοράς του πλούτου. Όταν οι υπουργοί σε φορολογούν με την απειλή της φυλάκισης και δίνουν τα λεφτά σου στους φτωχούς, ούτε εσύ ούτε εκείνοι κάνουν καμμία καλή πράξη φιλανθρωπίας. Η αρετή της φιλανθρωπίας συνίσταται στο εθελοντικό δόσιμο χρημάτων (ή του χρόνου και του κόπου σου σε κάποιο εθελοντικό έργο), όχι στο να εξαναγκάζεις* τους άλλους να δίνουν τα δικά τους.

Δεδομένης της κλασικής ορθόδοξης χριστιανικής θεολογίας, η υποχρεωτική μεταφορά πλούτου υποσκάπτει το θέλημα του Θεού. Εάν αυτό που ήθελε ήταν απλά να καταλήγουν χρήματα στα χέρια των φτωχών, ανεξαρτήτως από τις ηθικές επιλογές των ανθρώπων δωρητών θα τους τα έδινε ο Ίδιος χωρίς κόστος για κανέναν (άρα έλλειψη πίστης αλλιώς). Οι χριστιανοί ηγέτες θα πρέπει να ενθαρρύνουν τα ποίμνιά τους να νοιάζονται για τους φτωχούς και εκούσια να τους βοηθούν (έκαστος καθώς προαιρείται τη καρδία, ιλαρόν γαρ δότην αγαπά ο Θεός). Όχι να ενθαρρύνουν την κυβέρνηση να εξαναγκάζει ανθρώπους ώστε να δίνουν τα λεφτά τους υπό την απειλή να δουν τα σίδερα της φυλακής.

Φυσικά, πολλοί χριστιανοί, ανάμεσά τους και αρκετοί κληρικοί και ιεροκήρυκες, δεν παίρνουν ούτε την θεολογία ούτε τις πολιτικές της συνέπειες στα σοβαρά. Χρησιμοποιούν απλά την θρησκεία τους ως έναν τρόπο για να συμμετέχουν στην δημοφιλή επιχείρηση της εκμετάλλευσης των συναισθημάτων.

Δυστυχώς πάντως, όσο ελκυστικό και αν είναι να απολαμβάνεις την κοινωνική εκτίμηση για την συμπονετικότητά σου, το να βοηθάς στ' αλήθεια ανθρώπους είναι δαπανηρό, κοστίζει. Από εκεί και ο πειρασμός να απαιτήσεις από το κράτος  --δηλ. τους φορολογούμενους συνανθρώπους σου--  να δώσουν περισσότερα στους φτωχούς. Μπορείς να επιδείξεις την συμπονετικότητά σου χωρίς ταυτόχρονα να χρειαστεί να χρειάζεται να υπομείνεις καμμία από τις δυσκολίες, καθόλου από το πραγματικό κόστος του να βοηθάς πραγματικά κάποιον.

Η χριστιανική φιλανθρωπία απέρριπτε κάποτε μία τέτοια τόσο φτηνή ηθική επιδειξιομανία. Ο αληθινός χριστιανός έπαιρνε εθελοντικά πάνω του το κόστος τού να βοηθήσει άλλους και δεν προκαλούσε σκοπίμως την προσοχή των άλλων σ' αυτήν του την προσπάθεια. Πλέον οι φωνές των εκπροσώπων της Εκκλησίας (σε πολύ μεγάλο ποσοστό) μπαίνουν στην ίδια ουρά μαζί με όλους εκείνους τους άλλους που απαιτούν τα δικά τους πολυδιαφημισμένα συναισθήματα να ικανοποιούνται με τα λεφτά των άλλων (ή γενικά εις βάρος των άλλων).


[Αυτό που λέει απλά και σοφά ο λαός μας με ξένα κόλλυβα....]

*άλλο το να τους παρακινείς να δώσουν

από: Jamie Whyte, What Would Jesus Do? Nothing. WSJ 4/4/2013

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου